Mình mới đọc một bài viết của một bạn nói về việc bạn ấy đã trải qua những ngày tháng “lấy sự tự ti làm động lực”. Có biết bao nhiêu người trong chúng ta tự chê bai mình xấu, mập, lười...để thúc đẩy bản thân mình phải thay đổi? Và bao nhiêu phần trăm trong số đó có những ngày tháng vui vẻ đi tập, ăn kiêng rồi có một thân hình đẹp hay đó chỉ là áp lực nhất thời sau đó thì “bung lụa” và lại quay lại với thói quen sinh hoạt cũ?
Bài viết của bạn nữ ấy truyền cảm hứng cho mình rất nhiều vì mình cũng đã từng như vậy, bạn bè thân thiết của mình thậm chí vẫn đang như vậy. Rất khó để thay đổi người khác nên mình chọn tự thay đổi bản thân trước.
Những thói quen gần đây mình đang duy trì:
Tập yoga lúc 5:00 sáng
Tắm nước lạnh sau khi đi tập về
Ăn Intermittent Fasting 12/12
Thiền 5-10 phút mỗi sáng
Mình đã từng rất vất vả để xây dựng những thói quen tốt. Mình đọc rất nhiều sách báo, xem youtube của những người mình coi là “mentor” để học theo những gì họ làm. Mình đặt mục tiêu S.M.A.R.T nhưng rồi đâu lại vào đó. Ví dụ, mục tiêu giảm cân, mình cố gắng mua thẻ tập, tập tành ăn uống điều độ nhưng được một thời gian thì phần vì công việc, phần vì ăn healthy nhạt nhẽo khiến mình lúc nào cũng thèm ăn những món unhealthy. Khi đi tập, mình chỉ đặt mục tiêu mỗi ngày chạy máy 30 phút nhưng rồi những buổi chạy thưa dần do mình không sắp xếp được thời gian. Mình cứ luẩn quẩn trong cái vòng đó hết thói quen này đến thói quen khác. Cuối cùng, cả một năm đi qua mình vẫn chưa xây dựng được thói quen nào hiệu quả. Bụng vẫn to, ăn uống vẫn thất thường và vẫn tự ti về khuôn mặt có nhiều thâm mụn.
Khi nào mình mới thực sự thay đổi và xây dựng được thói quen tốt?
1. Đánh giá bản thân
Mình tự đặt ra nhiều câu hỏi như: Mình muốn giảm cân để làm gì? Nếu phải đi tập thì mình sẽ tập những gì? Ai là người hướng dẫn/học cách tập luyện từ ai? Tính kỷ luật của mình đến đâu? Việc luyện tập nằm thứ mấy trong thứ tự ưu tiên? Làm thế nào để sắp xếp lịch tập luyện nếu công việc bận? Càng đặt ra được nhiều câu hỏi, mình càng có câu trả lời rõ ràng cho kế hoạch xây dựng thói quen. Ngay sau khi hiểu rõ cơ chế hoạt động của bản thân, mình dần điểu chỉnh được thói quen mới theo thói quen cũ.
2. Xây dựng nhiều thói quen tốt liên tiếp nhau
Mình thường làm việc năng suất vào buổi sáng nên việc tập luyện mình cũng sắp xếp vào thời gian sáng sớm trước khi đi làm. Nhưng mình khó có thể tự tập luyện một mình vì rất dễ bỏ cuộc khi bị đau mỏi nên mình chọn tham gia lớp yoga lúc 5h sáng. Để dậy được sớm thì tất nhiên tối hôm trước mình cũng phải đi ngủ sớm, chuẩn bị đồ tập, bình nước trước. Nói chung chuẩn bị mọi công đoạn để hôm sau không có lý do trì hoãn. Sau khi đi tập về, mình ngồi thiền 5 phút để cơ thể bớt mồ hôi, tâm trí cũng thư giãn, sau đó mới đi tắm. Việc tắm nước lạnh ở thành phố mình sống khá dễ dàng vì thời tiết ở đây chủ yếu nắng nóng nhưng với một đứa con gái chuyên gia tắm nước nóng thì đó cũng là một thử thách. Mỗi ngày mình làm quen một chút, có lúc chỉ tắm 1-2 phút là dừng để cơ thể không bị shock rồi ngày hôm sau lại tăng lên chút một cho quen.
Nhiều người nói xây dựng nhiều thói quen cùng một lúc sẽ làm bản thân cảm thấy áp lực, dễ bỏ cuộc. Nhưng theo mình nếu là những thói quen có tính bổ trợ như thế này thì rất nên vì nó tạo thành một routine tuần tự, làm xong cái này lại có đà để làm cái tiếp theo.
3. Không gây áp lực
Theo mình, thói quen nên được xây dựng dài hạn chứ không chỉ gói gọn trong vòng một tuần hay một tháng. Bởi vậy, khi đặt thói quen mình cũng loại bỏ những mục tiêu như “Giảm 3kg trong vòng một tháng” mà thay vào đó là “tập yoga 6 buổi một tuần” hay “Ăn eat clean liên tục trong vòng một tuần” bằng việc ăn theo chế độ Intermittent Fasting (tức là ăn bất kì cái gì trong một khoảng thời gian nhất định và nhịn không ăn trong một khoảng thời gian nhất định để cơ thể xây dựng cơ chế tiêu hóa và đốt bớt mỡ dư thừa). Hiểu cơ thể của mình, áp dụng những gì mà bạn cảm thấy dễ chịu thay vì bắt ép. Ví dụ, trong thời gian vài buổi đầu, mình cảm thấy khá mệt khi phải dậy sớm rồi tập yoga (không hề nhẹ nhàng như mình tưởng tượng :)), mình chấp nhận việc có buổi đi tập có buổi nghỉ trong vòng 1,2 tuần đầu nhưng không nghỉ quá một ngày và nếu có nghỉ thì khi thức dậy sẽ tập một bài nhẹ nhàng 10 phút trên Youtube. Tâm lý được chuẩn bị kĩ càng và thoải mái nên thực sự mình không còn cảm thấy áp lực khi áp dụng nữa. Và mình hiểu, mục đích của những thói quen là để mình khỏe mạnh, minh mẫn hơn, cuộc sống cũng dễ dàng hơn khi mình sống có kỉ luật nên không vội vàng, cái gì thay đổi cũng cần thời gian.
4. Thay đổi khi không thấy phù hợp
Mình đánh giá rất cao những người có tính kỉ luật tốt. Với họ, dường như sự thay đổi không hề khó khăn, họ kiên trì và dễ dàng đạt được mục tiêu như đã định. Nhưng mình nghĩ số người như mình cũng khá nhiều, dễ dàng theo và cũng dễ dàng bỏ cuộc. Bỏ cuộc cũng không có gì là xấu, đừng tự chê trách bản thân kém cỏi. Bạn chỉ đang bỏ mục tiêu này để theo đuổi một mục tiêu khác tốt hơn, phù hợp hơn. Mình đã từng mua thẻ tập gym, yoga không biết bao nhiêu lần và cũng từng đó lần bỏ cuộc giữa chừng. Còn lúc này, thẻ tập với mình chỉ là công cụ. Những ngày cách ly, mình vẫn mở Youtube tự tập, bài nào khó quá thì bỏ qua lựa bài khác, mệt quá thì nghỉ nhưng nhất định không bỏ tập vì mình biết mục tiêu của mình là gì. Viết nhật ký cũng là một mục tiêu mình từng đề ra bởi trong đầu có nhiều suy nghĩ mà không thể chia sẻ với ai. Ban đầu, mình cũng chịu khó viết mỗi ngày một trang hoặc vài dòng, sau đó thấy đầu mình nghĩ nhanh hơn viết (bởi vậy chữ rất xấu :)) nên mình chuyển qua viết nhật ký online, đánh máy nhanh hơn nên theo kịp dòng suy nghĩ mà lúc đọc lại cũng không khó như trước :D Nếu bạn thực sự muốn làm một điều gì đó thì sẽ tìm được cách phù hợp thôi nên đó thực chất là sự thay đổi không hẳn là bỏ cuộc.
5. Theo dõi sự thay đổi
Với việc đi tập, mình thường chụp lại toàn bộ cơ thể để so sánh hàng tuần. Với việc ăn uống, mình theo dõi da và cân nặng xem có sự cải thiện nào không. Thường trong vòng thời gian đầu sẽ không có nhiều thay đổi nhưng nếu so sánh sau 30 ngày hoặc dài hơn, bạn sẽ thấy rõ. Cải thiện tốt đã là một nguồn động lực để mình tiếp tục cố gằng. Ngoài ra, mình cũng hay thưởng bản thân bằng những bữa ăn ngon, mua một bộ đồ tập mới hoặc khoe chiến tích với bạn bè (để nếu mình có ý định bỏ cuộc sẽ bị nó chửi một trận te tua:)) ).
Bạn có tin vào luật hấp dẫn không? Nếu bạn mong muốn làm điều gì đó thì cả vũ trụ sẽ giúp bạn. Hãy tin rằng, chỉ cần bạn cố gắng 1% thôi cũng tốt hơn là không cố gắng. Mình rất thích câu chuyện về chú cá voi nặng 4,3 tấn có thể nhảy cao khỏi mặt nước 6,6m. Mỗi ngày, người ta cho chú cá nhảy qua một cái dây thừng nhưng sợi dây được tăng lên chút một khiến chú cá không nhận ra. Cuối cùng, sau một thời gian huấn luyện, chú cá nhảy qua 6,6m mà không hề khó khăn dù cân nặng của chú không hề nhỏ. Mình kể câu chuyện này để bạn thấy có những thay đổi rất nhỏ nhưng được nếu thực hiện hàng ngày sẽ tạo nên hiểu quả lớn. Ngược lại, nếu đặt mục tiêu quá lớn lao, đòi hỏi quá nhiều sự cố gắng và nỗ lực cũng khiến bạn dễ dàng bỏ cuộc và đánh giá không tốt về bản thân. Hãy lắng nghe và cảm nhận xem mình thực sự cần gì thay vì mình muốn gì nhé!
Comments